Yapay Zeka Nedir?
Yapay Zeka (AI), bilgisayar sistemlerinin insana benzeyen zeka seviyelerini bilgisayar sistemlerine ve makinelerine kazandırmayı amaçlayan bir bilgi işlem alanıdır. Bu sistemler; Veri Analizi, Öğrenme, Problem Çözme ve Karar Verme gibi zeka gerektiren görevleri gerçekleştirmek üzere tasarlanır.
Yapay Zeka, insan zekasını taklit etmek yerine, onun bazı yönlerini modelleyerek ve simule ederek karmaşık sorunları çözmeye odaklanır. Yani bir nevi kişisel asistan gibi düşünebiliriz.
İçindekiler
Yapay Zeka Bileşenleri
1- Makine Öğrenimi
Makine öğrenimi, bilgisayar sistemlerinin deneyimlerden öğrenmelerine imkan tanır. Yani açıkça programlanmadan görevleri nasıl yerine getirebileceklerini keşfetmelerini içerir. Veri setlerini analiz ederek örüntüleri bulabilen ve geleceği tahmin edebilen sistemler geliştirilebilir. Bu sayede finans sektöründe yatırım ve risk yönetiminde, ulaşım sektöründe otonom araç geliştirmede, e-ticarette kişiselleştirilmiş önerilerde ve kişisel asistanlarda kullanılarak birçok avantaj elde edilmektedir.
Makine öğrenimi, üç ana öğrenme türüne ayrılır:
- Gözetimli öğrenme: Makine öğrenim algoritmaları, etiketli verilerle eğitilir. Etiketli veriler, makine öğrenim algoritmalarının öğrenmesi için gerekli olan doğru cevapları veya sınıfları içerir. Gözetimli öğrenme, sınıflandırma, tahmin ve regresyon gibi bir dizi görevi gerçekleştirmek için kullanılabilir.
- Gözetimsiz öğrenme: Makine öğrenim algoritmaları, etiketli veriler olmadan eğitilir. Gözetimsiz öğrenme, veri kümelerinde kümeler, kalıplar ve ilişkiler bulmak için kullanılır.
- Pekiştirmeli öğrenme: Makine öğrenim algoritmaları, eylemlerinin sonuçlarına göre ödüllendirilerek veya cezalandırılarak eğitilir. Pekiştirmeli öğrenme, robotik, oyun oynama ve doğal dil işleme gibi bir dizi görevi gerçekleştirmek için kullanılabilir.
2- Derin Öğrenme
Bir makine öğrenim tekniği olan derin öğrenme, büyük verilerdeki gizli kalıpları bulmak için kullanılır. Günümüzde kullandığımız dilden dile çeviri, sürücüsüz araba ve resim sınıflandırma gibi uygulamalar yapay zekanın derin öğrenme özelliğiyle geliştirilebildi.
3- Doğal Dil İşleme (NLP)
Doğal Dil İşleme (NLP), bilgisayarların insan dilini anlama, işleme, üretme ve yorumlama yeteneklerini içeren bir yapay zeka dalıdır. NLP, yazılı metinleri, konuşmayı veya diğer dil biçimlerini bilgisayarlar tarafından işlenebilir verilere dönüştürmeyi amaçlar. Bu teknoloji, bilgisayarların insanlar gibi dil kullanımını anlamalarını ve doğru şekilde tepki verme yeteneğini geliştirmek için makine öğrenimi ve dilbilim prensiplerini bir araya getirir.
NLP’nin temel amacı, bilgisayarların insan dilini anlayabilmesidir. Bu, bilgisayarların metin üretmesine, dilleri çevirmesine, sorularını anlamasına ve yanıtlamasına, konuşmayı tanımasına ve doğal dil arayüzleri oluşturmasına olanak tanır.
4- Görüntü İşleme
Görüntü İşleme, dijital görüntülerin bilgisayarlar aracılığıyla analiz edilmesi, işlenmesi, yorumlanması ve anlaşılmasıyla ilgilenen bir bilgi işlem dalıdır. Bu teknoloji, görüntülerden anlamlı bilgiler çıkarmayı ve insan görsel algısını taklit ederek örüntüleri, renkleri, şekilleri ve nesneleri tanımlamayı amaçlar. Yapay zekanın bir alt dalı olan görüntü işleme; bilgisayar bilimi, matematik ve mühendislik gibi birçok disiplini kapsar.
5- Robotik
Robotik, makinelerin tasarımı, üretimi, işletimi ve kontrolü ile ilgilenen bir disiplindir. Bu disiplin, otomatik veya yarı otomatik sistemlerin geliştirilmesini ve kullanılmasını içerir ve genellikle fiziksel dünyada çeşitli görevleri yerine getiren robotların yaratılmasıyla ilgilenir. Robotlar, tekrarlayan veya tehlikeli işleri yerine getirebilir, hassas operasyonlar yapabilir, verimliliği artırabilir ve insanların yaşamlarını kolaylaştırabilir.
6- Uzman Sistemler
Uzman Sistemler, belirli bir uzmanlık alanında insan benzeri kararlar alabilen bilgisayar tabanlı bir yapay zeka teknolojisidir. Bu sistemler, uzmanların sahip olduğu bilgi ve deneyimi modellenerek, belirli bir sorunun çözümü, teşhisi veya değerlendirmesi için kullanılır. Tıp, hukuk gibi uzmanlık gerektiren alanlarda danışman olarak kullanılabilirler. Uzman sistemleri, genellikle karmaşık bilgi işleme süreçlerini otomatikleştirmek ve insan uzmanlığını geniş bir yelpazede taklit etmek amacıyla geliştirilir.
Yapay Zekanın Hayatımızdaki Yeri
Yapay Zeka hayatımızın fark etmesek bile her yerinde mevcut. Siri, Alexa, Google Asistant gibi sesli asistanlar, doğal dil işleme ve yapay zeka teknikleri kullanarak kullanıcıların komutlarına cevap verir, soruları yanıtlar ve görevleri gerçekleştirir. Netflix, Spotify gibi platformlarda fark ettiyseniz sizin için hep en çok tercih ettiğiniz kategoride öneriler verir. Sosyal medya platformları, sizin yaptığınız paylaşımları analiz eder, içerikleri sıralar, reklamları, bence dinleniyoruz hepimizin bildiği gibi, bizlerden edindiği bilgiler ile göstermeye başlar. Sağlık sektöründe tıbbi görüntüleme sayesinde hastalıkların analizi daha kolay, ilaç geliştirme ve tedavi planlaması daha gelişmiş hale gelmiştir.
En sevdiğim diğer yaşamımızda mevcut olan şey araçların otomatik pilot kıvamında kendi kendine kullanıcının belirlediği konuma gitmesidir. Tabi ara sıra pürüzler çıkmıyor değil. Nihayetinde insanın yaptığı bir şey insan kadar hatalıdır. Bu ve bunun gibi daha saymayı bitiremeyeceğim nice örnekleri ile hayatımızda Yapay Zeka. Peki bu geliştirmeleri yapan insanlar nasıl yapıyorlar ?
Yapay Zeka Geliştirme Dilleri
Günümüzde Yapay Zeka geliştirmeleri için sayısız dil ve paket mevcut olsa da genel anlamda tercih edilen Python geliştirme dilidir. Python dilinin kod okuma kolaylığı ve günümüzde çoğu insan tarafından rahatlıkla geliştirme yapılabilmesi açısından en popüler dildir diyebiliriz.
Python dilinde AI geliştirmeleri için kullanabileceğiniz en popüler kütüphaneleri sizler için aşağıda sıralıyorum;
- Numpy,
- SciPy,
- Theano,
- Pandas,
- TensorFlow,
- Keras,
- PyTorch,
- Scikit-Learn,
- Matplotlib,
- Plotly.
Peki Python dışında neler kullanılabilir?
R, Java, C++, Julia, Scala, Lua gibi diğer diller de kendi kulvarlarında önde gelen Yapay Zeka geliştirme dillerindendir.
Sonuç olarak Yapay Zeka, insan zekasını bilgisayarlarla birleştirerek günlük yaşamımızı dönüştürebilen heyecan verici bir teknolojidir. Gelişen algoritmalar ve artan veri miktarı ile Yapay Zekanın etkisi daha da büyüyecek gibi görünüyor. Geleceğin dünyasında Yapay Zekanın yeri kaçınılmaz.